Owoc granatu znany i doceniany był już w starożytności. Nie bez przyczyny nazywany bywa “owocem życia” czy “rajskim owocem”, zawiera bowiem antyoksydanty, witaminy i minerały. Granat coraz bardziej doceniany jest także w naszym kraju i coraz częściej gości na polskich stołach.
Punica granatum – pochodzenie i wygląd
Granat (ang. pomegranate, łac. punica granatum) jest owocem rośliny o nazwie Granatowiec Właściwy. Pierwotny obszar jego występowania to Azja Zachodnia, Kaukaz i Półwysep Indyjski. Następnie, dzięki Fenicjanom, granat rozpowszechniony został w krajach śródziemnomorskich. Obecnie uprawiany jest także w krajach Ameryki Południowej oraz w Ameryce Północnej (w Kalifornii).
Granat jest krzewem, dorastającym od 1 m do 5 m, o długich (do 8 cm), wąskich liściach. Kwiaty Granatowca mogą mieć kolor biały, pomarańczowy lub czerwony.
Owoce granatu to jagody o średnicy 5 cm – 12 cm. Ich ciężar to zazwyczaj 300 g – 600 g, niektóre owoce osiągają czasem nawet wagę 1 kg. Owoce pokryte są grubą skórką o barwie czerwonej, purpurowej lub fioletowej. W środku owocu znajdują się skupiska nasion, otoczonych woreczkiem miąższu i oddzielonych białymi przegrodami.
Owoc granatu ma słodko – cierpki smak. Jego zastosowanie w kuchni może być bardzo szerokie. Można go dodawać zarówno do deserów, jak i do potraw mięsnych lub dań z ryb.
Uprawa granatu
Granatowiec Właściwy jest przystosowany do klimatu z pogranicza strefy podzwrotnikowej i umiarkowanej. Korzystne dla jego uprawy są więc gorące i suche lato, a także zima, na czas której przechodzi w stan spoczynku (jest odporny na temperaturę do -15 stopni Celsjusza). Granat nie wymaga urodzajnej gleby. W naturalnych warunkach może rosnąć nawet w rozpadlinach skalnych.
W Polsce, ze względu na klimat, granat może być uprawiany wyłącznie w doniczkach. Najpopularniejszą odmianą jest w tym przypadku Punica Granatum Varnana, czyli Granatowiec Karłowaty. Powinien być umieszczony w nasłonecznionym miejscu, najlepiej od strony południowej. Granatowiec nie toleruje nadmiernej wilgoci, dlatego należy go podlewać umiarkowanie. W okresie spoczynku (od października do lutego) zrzuca liście. Należy go wtedy przestawić w chłodniejsze miejsce i ograniczyć podlewanie.
Właściwości lecznicze
Granat od wieków doceniany jest ze względu na swoje właściwości lecznicze. Owoc ten bogaty jest w witaminy (A, B, C, E) i minerały (magnez, fosfor, potas, wapń, krzem, jod) oraz antyoksydanty. Regularne spożywanie granatu:
- pomaga w zapobieganiu chorobom serca,
- wspomaga układ odpornościowy i trawienny,
- pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi,
- obniża poziom złego cholesterolu,
Według niektórych badań włączenie owoców Granatowca Właściwego do codziennej diety zapobiega rozwojowi komórek nowotworowych.
Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów owoc granatu zyskał uznanie również w branży kosmetycznej. Działa przeciwzapalnie oraz opóźnia procesy starzenia, pomagając jednocześnie zachować odpowiedni poziom wody w komórkach. Wchodzi w skład wielu kosmetyków do codziennej pielęgnacji twarzy, ciała i włosów.
Kto powinien unikać granatu?
Mimo iż w większości przypadków spożywanie granatu (zarówno w postaci soku jak i owocu) jest bezpieczne, to ekstrakty z jego owoców mogą powodować działania niepożądane w postaci miejscowych wysypek, uczucia pieczenia lub swędzenia, a także kataru i trudności w oddychaniu. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby o niskim ciśnieniu (sok z granatu może je dodatkowo obniżyć) oraz osoby cierpiące na alergie roślinne, u których ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej spowodowanej spożyciem granatu jest znacznie wyższe.